Kiedy sąd może tymczasowo dopuścić pełnomocnika?
Czasem zdarza się, że pełnomocnik nie może na dany moment przedstawić pełnomocnictwa. W takim wypadku po wniesieniu pozwu sąd może dopuścić tymczasowo taką osobę do podjęcia naglącej czynności (art. 97 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego).
Naglącą czynnością jest czynność niecierpiąca zwłoki. Innymi słowy sprawa pilna. Dotyczy to więc takich czynności procesowych, których niezwłoczne niepodjęcie przez stronę może wywołać ujemne, nieodwracalne skutki procesowe dla tej strony.
Dopuszczenie, o którym mowa może dotyczyć wyłącznie kręgu osób, które z mocy art. 87 mogą być pełnomocnikami. Dotyczy to także aplikantów adwokackich i radcowskich.
Przepis, o którym mowa ma zastosowanie do wszystkich sytuacji procesowych następujących po wniesieniu pozwu. Nie stosuje się go więc, gdy pozew zostaje wniesiony przez osobę podającą się za pełnomocnika powoda, która nie dołączyła do pozwu pełnomocnictwa. W takim wypadku mamy do czynienia z brakiem formalnym pozwu.
Należy podkreślić, że należyte umocowanie pełnomocnika do działania w postępowaniu cywilnym w imieniu strony ma istotne znaczenie. Jego brak prowadzi bowiem do nieważności postępowania (art. 379 pkt 2 Kodeksu postępowania cywilnego).
Sąd ocenia, czy dana czynność jest nagląca. Dopuszczenie i niedopuszczenie do podjęcia takiej czynności osoby, która nie może na razie przedstawić pełnomocnictwa następuje w formie zarządzenia. Zarządzenie to powinno być zamieszczone w protokole posiedzenia. W przypadku, gdy czynność procesowa ma być lub zostaje podjęta poza rozprawą (np. złożenie wniosku o uzasadnienie wyroku ze wskazaniem na przepis art. 97 § 1), to zarządzenie sądu powinno nastąpić na posiedzeniu niejawnym. W takim wypadku wystarczająca jest notatka urzędowa o wydanym zarządzeniu.
Zarządzenie o dopuszczeniu do naglącej czynności procesowej nie podlega zaskarżeniu. Nie wymaga więc uzasadnienia. Strona przeciwna może jednak w apelacji złożyć wniosek o rozpoznanie tego zarządzenia, jeśli miało ono wpływ na wynik sprawy (art. 380 w związku z art. 362 Kodeksu postępowania cywilnego).
Zarządzenie o dopuszczeniu tymczasowo do podjęcia naglącej czynności procesowej można uzależnić od zabezpieczenia kosztów. Może go dokonać sąd z urzędu bądź na wniosek strony przeciwnej. Nie chodzi tu o koszty procesu, ale wyłącznie o koszty spowodowane tymczasowym dopuszczeniem do naglącej czynności procesowej osoby, która na razie nie może przedstawić pełnomocnictwa.
Wydając zarządzenie dopuszczające tymczasowo do podjęcia naglącej czynności procesowej sąd wyznacza jednocześnie termin do złożenia pełnomocnictwa lub przedstawienia zatwierdzenia dokonanych czynności przez stronę, na rzecz której działała osoba bez pełnomocnictwa.